Kompendium Leczenia Bólu Medical Education

W części pierwszej przedstawiona została skondensowana wiedza na temat mechanizmów powstawania bólu.

Część druga zawiera szczegółowe informacje na temat jego farmakoterapii z podziałem w poszczególnych rozdziałach na leki nieopioidowe, leki opioidowe z uwzględnieniem rekomendacji polskich do stosowania ich w przewlekłym bólu pochodzenia nienowotworowego, koanalgetyki i bezpieczeństwo farmakoterapii.

W części trzeciej opisano najczęściej występujące zespoły bólowe zgodnie z prostym schematem: patomechanizm, objawy, różnicowanie i leczenie według zasad medycyny opartej na faktach. Rozszerzyliśmy ją o nowe ważne tematy, nieporuszane w poprzednim wydaniu kompendium, takie jak: ból w osteoporozie, zespoły bólowe w miednicy mniejszej i bóle krocza u mężczyzn, zespoły bólu funkcjonalnego (zespół jelita drażliwego i fibromialgia), rozpoznawane rzadko, choć w rzeczywistości nierzadko występujące zespoły bólowe (zespół piekących ust, zespół niespokojnych nóg i ból odbytu) oraz leczenie bólu na oddziale intensywnej terapii. W obecnym wydaniu znacznie szerzej omówiono zagadnienia dotyczące bólu neuropatycznego z podziałem na ból neuropatyczny ośrodkowy i obwodowy oraz (w osobnych rozdziałach) zagadnienia dotyczące bólu poudarowego, rdzeniowego, bólu w stwardnieniu rozsianym i chorobie Parkinsona, cukrzycy, po półpaścu oraz w zakażeniu HIV, bólu neuropatycznego u chorego na nowotwór, bólu po amputacji i zabiegach chirurgicznych (przetrwały ból pooperacyjny) oraz zespół wieloobjawowego bólu miejscowego.

Część trzecią kończą zagadnienia dotyczące specyfiki leczenia bólu u dzieci oraz u chorych w wieku podeszłym.

Część czwarta książki, poświęcona metodom niefarmakologicznym, poza opisem interwencyjnych metod leczenia bólu została uzupełniona o rozważania na temat metod fizykalnych i neuromodulacji.

Część piąta dotyczy rejestracji leków przeciwbólowych w grupie dzieci. Zestawienie zostało zaktualizowane.

Choroby układu ruchu związane są zawsze z występowaniem dolegliwości bólowych. Stąd walka z bólem stanowi podstawowe zadanie lekarzy, do których trafiają pacjenci ze schorzeniami stawów i mięśni. Opanowanie dolegliwości bólowych opiera się umiejętnym stosowaniu terapii przeciwbólowych, ale również, a czasami przed wszystkim, na wdrożeniu odpowiedniego leczenia przyczynowego.
Książka przeznaczona jest przede wszystkim dla lekarzy rodzinnych. Autor ma jednak nadzieję, że w razie potrzeby znajdą w niej przydatne informacje również lekarze innych specjalności - reumatolodzy, ortopedzi i neurolodzy.

Monografia jest dziełem wyjątkowym w krajowym dorobku publikacyjnym. Dotychczas bowiem nie było książek poświęconych rzadko występującym bólom głowy w praktyce klinicznej. Miało to swoje niekorzystne implikacje kliniczne, gdyż rozpoznawalność tych postaci bólów głowy była niedostateczna i z tego powodu chorzy nie otrzymywali adekwatnego leczenia. Luka ta została wreszcie wypełniona. Autorka wnikliwie opisuje różne postacie bólów głowy, mechanizmy ich powstawania, często będące jedynie teoriami naukowymi, oraz symptomatologię kliniczną i metody leczenia. Zawarta w książce wiedza jest odzwierciedleniem aktualnego stanu badań nad tymi rodzajami bólów głowy. Informacje są rzetelne, opierają się na aktualnych doniesieniach i wynikach neuroobrazowych i molekularnych. Czytelnik znajdzie w publikacji wiele cennych informacji pomocnych w jego codziennej pracy klinicznej. Książka będzie służyć nie tylko neurologom, ale wszystkim lekarzom, do których trafiają chorzy z nawrotowymi bólami głowy.

"Chory na nowotwór kompendium leczenia bólu" to podręcznik przygotowany przez grono wybitnych specjalistów poświęcony bólowi nowotworowemu. Ból jest u chorych na nowotwory najczęstszym i najbardziej dokuczliwym objawem. Towarzyszy niemal wszystkim nowotworom i wszystkim stadiom ich zaawansowania: jest skutkiem nie tylko postępującej choroby, ale także wielu zabiegów diagnostycznych i leczniczych. Najbardziej dokuczliwy, przewlekły ból nowotworowy oprócz fizycznego cierpienia wywołuje u pacjenta lęk, depresję oraz poczucie izolacji i beznadziejności. Cierpiący chory staje się rozdrażniony, traci samodzielność i zdolność do wykonywania codziennych czynności, oddala się od najbliższych, często rezygnuje z leczenia. Cierpienie chorego udziela się także jego rodzinie i opiekunom. Zwalczanie bólu nowotworowego ma zatem u chorych na nowotwory fundamentalne znaczenie (...). Warto by podręcznik "Chory na nowotwór - kompendium leczenia bólu" znalazł swoje miejsce w biblioteczce każdego lekarza stykającego się z chorymi na nowotwór i by towarzyszył mu w codziennej pracy klinicznej.

Interakcje leków stosowanych w farmakoterapii bólu mają bardzo istotne znaczenie praktyczne. Pacjent leczony z powodu dolegliwości bólowych przyjmuje jednocześnie kilka leków, które mogą wchodzić ze sobą w niekorzystne interakcje zarówno farmakokinetyczne, jak i farmakodynamiczne, czego skutkiem jest występowanie działań niepożądanych o różnym obrazie klinicznym. Dodatkowy problem praktyczny stanowi fakt, że równocześnie stosowane leki mogą charakteryzować się wspólnym profilem działań niepożądanych , które mogą ulegać potencjalizacji.
Stan pacjenta leczonego z powodu bólu niejednokrotnie ulega dynamicznym zmianom, które powodują pojawianie się nowych objawów, dlatego też istotnym elementem oceny chorego jest rozróżnienie objawów związanych z progresją choroby i wynikających bezpośrednio z działań niepożądanych stosowanych leków. W praktyce lekarza przyjmującego pacjenta w ambulatorium z grupy leków przeciwbólowych najczęściej stosowane są nieopioidowe leki przeciwbólowe (NLPZ, paracetamol, metamizol)

Ból jest doznaniem zarówno zmysłowym, jak i emocjonalnym, związanym z działaniem bodźca uszkadzającego (uraz, stan zapalny, przerzuty nowotworowe) lub takiego, którego działanie grozi wystąpieniem uszkodzenia. 
Ból jest zazwyczaj jednym z podstawowych objawów, który skłania pacjenta do wizyty u lekarza. Z tego powodu znajomość jego rodzajów i mechanizmów powstawania wydaje się jedną z istotniejszych umiejętności każdego lekarza, mogącą znacznie wpłynąć na wybór optymalnego sposobu terapii.